ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΕΜΒΟΛΗ

Συμβαίνει όταν μία ή περισσότερες αρτηρίες των πνευμόνων αποφράσσεται από θρόμβο αίματος, λίπος ή όγκο.

Ο πιο συνηθισμένος πρόκλησης  είναι από θρόμβο αίματος ο οποίος κινείται στην αιματική κυκλοφορία, διέρχεται μέσα από την καρδιά και αποφράσσει μιά αρτηρία των πνευμόνων.

Η πλειοψηφία των εμβολών στον πνεύμονα προκαλείται από θρόμβους οι οποίοι προέρχονται από τα κάτω άκρα (εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση) και οι περισσότερες από αυτές λύονται (υποχωρούν) αυτόματα.

Ορισμένες όμως φορές η πνευμονική εμβολή μπορεί και να αποβεί μοιραία.

Πνευμονική εμβολή μπορεί να προκληθεί από:

1. Θρόμβους από την φλεβική κυκλοφορία από τη δεξιά καρδία ή από όγκους οι οποίοι έχουν εισέλθει στο κυκλοφορικό σύστημα.
2. Άλλες πηγές όπως: αμνιακό υγρό, αέρα, λίπος, ξένες ουσίες.

Συμπτώματα

1. Ξαφνική εμφάνιση βήχα.
2. Αιμόπτυση ή αιμόφυρτα πτύελα.
3. Αιφνίδια εμφάνιση δύσπνοιας στην κόπωση αλλά και στην ηρεμία.
4. Ήπιος πονοκέφαλος.
5. Ζάλη, ίλιγγος.
6. Ιδρώτες.
7. Άγχος.
8. Ταχύπνοια (αυξημένος αριθμός αναπνοών).
9. Ταχυκαρδία.
10. Θωρακικός πόνος με αντανάκλαση σε: ωμοπλάτη, μία πλευρά του θώρακα, αυχένα ο οποίος επιδεινώνεται με τις αναπνευστικές κινήσεις, τον βήχα, το φαγητό, την κατάκλιση, την κένωση.

Όλα ή κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα θα πρέπει να μας οδηγήσουν στον Πνευμονολόγο.

Παράγοντες κινδύνου

1. Παρατεταμένη κατάκλιση ή πολύωρο ταξίδι με αυτοκίνητο ή αεροπλάνο.
2. Λήψη αντισυλληπτικών χαπιών.
3. Χειρουργική επέμβαση.
4. Κύηση.
5. Κακοήθεια.
6. Οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου.
7. Στεφανιαία νόσος.
8. Καρδιοχειρουργική επέμβαση.
9. Κατάγματα.
10. Ιστορικό εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης.

Θεραπευτική αντιμετώπιση

Επί υποψίας πνευμονικής εμβολής θα πρέπει άμεσα να αρχίσει η αντιμετώπισή της.

Όταν ο γιατρός διαπιστώσει την ύπαρξη θρόμβου στους πνεύμονες ή τα κάτω άκρα θα πρέπει να χορηγηθεί αντιπηκτική αγωγή. Επίσης θα πρέπει ίσως να χορηγηθεί και θρομβολυτική αγωγή.Οι περισσότεροι θρόμβοι λύονται αυτόματα αλλά μερικές φορές χρειάζεται και αγωγή για την ταχλυτερη λύση τους.

Πρόληψη

Η πρώιμη διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση της εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο πνευμονικής εμβολής.

Στα πλαίσια μείωσης του κινδύνου μετά από πνευμονική εμβολή , πάντα μετά από σύσταση του θεράποντος γιατρού , θα πρέπει να ακολουθήσει άμεση κινητοποίηση. Παράλληλα μικρές δόσεις ηπαρίνης χαμηλού μοριακού βάρους χορηγείται σε άτομα τα οποία μένουν κατακεκλιμένα για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Στη διάρκεια πολύωρου ταξιδιού (για διάστημα μεγαλύτερο των 4 ωρών) με οποιοδήποτε μέσο , οπότε και υπάρχει αυξημένος κίνδυνος σχηματισμού θρόμβων , θα πρέπει να κάνουμε συχνές κινήσεις των ποδιών ή να διακόπτουμε το ταξίδι μας (αν αυτό είναι εφικτό) κάνοντας ολιγόλεπτες στάσεις ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
                                   

Βασίλης Τσούτσος, MD, MSc Δημόσιας Υγείας

  Ειδικός Πνευμονολόγος - Φυματιολόγος