O SOS Παθολόγος, Μιχάλης Σαββίδης, απαντά σε 24 καίριες ερωτήσεις των ασθενών που πάσχουν από αρτηριακή υπέρταση.
Τι θεωρείται αρτηριακή υπέρταση;
Η συστηματική άνοδος της πίεση σε επίπεδα άνω του 140/90 mmHg.
Τι σημαίνουν τα δύο νούμερα;
Το πρώτο αναφέρεται στη συστολική και το δεύτερο στη διαστολική πίεση. Η μέτρηση αναφέρεται σε χιλιοστά στήλης υδραργύρου.
Πώς μετράται η πίεση;
Με το σφυγμομανόμετρο (πιεσόμετρο), σε καθιστή θέση για 5 τουλάχιστον λεπτά, με το χέρι στο ύψος της καρδιάς.
Ποια είναι η αιτία της πίεσης; Οφείλεται σε κάποια άλλη ασθένεια;
Όχι σε ποσοστό μεγαλύτερο του 95% και επειδή δεν έχει κάποια σαφή αιτία ονομάζεται και ιδιοπαθής αρτηριακή υπέρταση
Το υπόλοιπο ποσοστό;
Σε αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει άλλη διαταραχή του οργανισμού που προκαλεί την άνοδο της πίεσης και γι’ αυτό αποκαλείται δευτεροπαθής.
Η παχυσαρκία προκαλεί υπέρταση;
Ναι και συνήθως με την απώλεια βάρους μπορεί η αρτηριακή πίεση να επανέλθει σε φυσιολογικά όρια.
Έχω μόνο τη μικρή πίεση ανεβασμένη. Θεωρούμαι υπερτασικός;
Ναι
Το ίδιο και αν έχω μόνο συστολική ανεβασμένη;
Ναι
Πού προκαλεί βλάβες η πίεση;
Σε εγκέφαλο, καρδιά, μάτια, νεφρούς και αγγεία.
Μέτρησα πίεση μία φορά και την βρήκα υψηλή. Είμαι υπερτασικός;
Μία μετρίου βαθμού αύξηση της πίεσης για σύντομο χρονικό διάστημα δεν μπορεί να χαρακτηρίσει το άτομο υπερτασικό. Η διάρκεια της συστηματικά αυξημένης αρτηριακής πίεσης για διάστημα άνω των τριών εβδομάδων χαρακτηρίζεται σαν υπέρταση.
Έχω καιρό την πίεση; Πρέπει να αρχίσω αμέσως θεραπεία;
Όχι απαραίτητα. Μία υπέρταση μικρού βαθμού μπορεί να ρυθμιστεί με μη φαρμακευτικά μέσα.
Ποια είναι αυτά;
Ρύθμιση του βάρους, αποφυγή κατανάλωσης αλατιού, διακοπή καπνίσματος.
Και με τον καφέ τι γίνεται;
Μικρή κατανάλωση καφέ (έως δύο τρεις ημερησίως) δεν αναμένεται να προκαλούν συστηματική αύξηση της πίεσης.
Όταν βλέπω γιατρό μου μετράει πάντα υψηλή πίεση, εγώ όμως μετά που ξαναδοκιμάζω την βρίσκω φυσιολογική. Τι συμβαίνει; Κάνω λάθος;
Πιθανώς όχι. Υπάρχει η υπέρταση που αποκαλείται της ‘άσπρης μπλούζας’ κατά την οποία οι τιμές που μετρούν οι γιατροί είναι σημαντικά και συστηματικά μεγαλύτερες από την πίεση την οποία μετράει το ίδιο το άτομο ή κάποιο φιλικό του πρόσωπο.
Και τι συμβαίνει τότε; Πώς θα μάθω αν είμαι πραγματικά υπερτασικός;
Με την συχνή παρακολούθηση και με την 24ωρη καταγραφή της αρτηριακής πιέσεως με ειδικό μηχάνημα.
Τα όρια των 140/90mmHg ισχύουν για όλους, νέους και ηλικιωμένους;
Ναι με λίγες εξαιρέσεις. Τα παιδιά, τις έγκυες, τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη και νεφρική βλάβη.
Αν τελικά βρεθεί ότι έχω υπέρταση και δεν ρυθμίζεται με μη φαρμακευτικά μέσα, τι κάνω;
Πρέπει να αρχίσει η φαρμακευτική αγωγή.
Και θα παίρνω συνέχεια φάρμακα;
Η απάντηση είναι συνήθως ναι. Σε λίγες περιπτώσεις μπορεί να διακοπεί η φαρμακευτική αγωγή.
Παίρνω ένα χάπι, αλλά δεν ρυθμίζεται. Τι κάνω;
Χρειάζεται τροποποίηση της θεραπείας με αύξηση της δόσης, αλλαγή φαρμάκου ή πολύ συχνά προσθήκη και δεύτερου.
Υπάρχουν περιπτώσεις που και σε ήπια υπέρταση πρέπει να αρχίσω αμέσως αγωγή;
Ναι, αν είστε διαβητικός ή νεφροπαθής όπως και σε ύπαρξη βλαβών σε μάτια, νεφρούς και καρδιά.
Τι παρενέργειες έχουν τα φάρμακα; Αφού λέτε ότι θα τα παίρνω μια ζωή, δεν είναι επικίνδυνα;
Τα αντιυπερτασικά φάρμακα έχουν τις δικές τους παρενέργειες οι οποίες διαφοροποιούνται ανάλογα με τις διαφορετικές ‘οικογένειες’ στις οποίες ανήκουν. Αυτές συνήθως είναι ήπιες και σπάνια οδηγούν σε αλλαγή του φαρμάκου, πάντως δεν είναι μηδενικές. Όσον αφορά τη μακροχρόνια λήψη, η πείρα δεκαετιών έχει δείξει ότι το όφελος για τον ασθενή είναι σημαντικά μεγαλύτερο από τις τυχόν παρενέργειες της θεραπείας.
Τελικά τη ρύθμισα την πίεσή μου. Πότε πρέπει να ξαναεπικοινωνήσω με το γιατρό μου;
Για τον πρώτο χρόνο της παρακολούθησης επανεκτιμήσεις θα πρέπει να γίνονται τακτικά, ανά τρίμηνο. Στη συνέχεια και αν όλα βαίνουν καλώς ανά έξι μήνες οπωσδήποτε. Και να μην ξεχνάμε ότι η πρόληψη είναι βασική για την διατήρηση της υγείας μας.
Και με την γυμναστική τι γίνεται;
Μόλις ρυθμισθεί η αρτηριακή υπέρταση επιτρέπεται η γυμναστική, αλλά η ισοτονική ή κινητική άσκηση όπως π.χ. περπάτημα, τρέξιμο, ποδηλασία, μπάσκετ, ποδόσφαιρο, τένις, χορός, κολύμβηση και προτιμότερα αποφυγή της ισομετρικής ή στατικής άσκησης όπως π.χ. άρση βαρών, πάλη, κωπηλασία, θαλάσσιο σκι, χειρολαβή, ελατήρια.
Τελικά είμαι υπερτασικός, παίρνω και φάρμακα. Πρέπει να αισθάνομαι άρρωστος;
Κατηγορηματικά όχι. Με την επιτυχή ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης η ζωή συνεχίζεται φυσιολογικά.
Μιχάλης Σαββίδης Ειδικός Παθολόγος
