Βασίλειος Ι. Τσούτσος Ειδικός Πνευμονολόγος-Φυματιολόγος
Τι είναι πολυφαρμακία
Η
χρήση τουλάχιστο ενός δυνητικά
ακατάλληλου για την πάθηση για την οποία χορηγείται φαρμάκου ή η ταυτόχρονη λήψη 5 και άνω
φαρμακευτικών σκευασμάτων (Brager & Sloand, 2005)
Η
ταυτόχρονη χρήση πολλών φαρμάκων στη θεραπεία μιας νόσου
Η
αλόγιστη λήψη μεγάλων ποσοτήτων συγκεκριμένων φαρμάκων υποδηλώνοντας αδιάκριτη,
μη επιστημονική ή υπερβολική συνταγογράφηση.
Συμβατικά σε επίπεδο δημογραφικό και
κοινωνικοοικονομικό θεωρείται γερασμένο το άτομο με ηλικία μεγαλύτερη των 65
ετών.
Σύμφωνα με την Αγγλοσαξωνική σχολή η ηλικία
μεγαλύτερη των 75 χρόνων είναι αυτή που καθορίζει την τρίτη ηλικία.
«Απουσία δραστηριότητας, περιορισμένα οικονομικά
μέσα, σπάνιες μετακινήσεις, προοδευτική απόσυρση από την κοινωνική ζωή, τάση
προς την αναδίπλωση στους εαυτούς τους, αυτά είναι τα στοιχεία που
χαρακτηρίζουν την καθημερινή ζωή της πλειοψηφίας των ηλικιωμένων ατόμων».
ΑΤΟΜΑ>
80 ΕΤΩΝ ΣΤΗΝ Ε.Ε.
ΙΤΑΛΙΑ: 6,4%
ΕΛΛΑΔΑ: 6%
ΙΣΠΑΝΙΑ:
5,7%
ΓΑΛΛΙΑ: 5,7%
ΚΥΠΡΟΣ: 3,1%
ΙΡΛΑΝΔΙΑ: 3%
ΣΛΟΒΑΚΙΑ:
3%
ΜΕ ΤΟΝ ΡΥΘΜΟ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ,
ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ ΤΟ 6% ΝΑ ΓΙΝΕΙ.....13,5% ΤΟ 2080
Στην Ελλάδα οι υπερήλικες αποτελούν το 19,3% του
πληθυσμού. Καταναλώνουν όμως δυσανάλογα μεγάλο ποσοστό των κρατικών πόρων για
την υγεία.
ΣΥΧΝΟΤΕΡΑ
ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΥΠΕΡΗΛΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
·
ΑΝΟΙΑ:
150.000-200.000
·
ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ:
5% των ατόμων>65 ετών και 10% των ατόμων >80 ετών.
·
ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ
·
ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ
ΥΠΕΡΤΑΣΗ
·
ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟΣ
·
Α.Ε.Ε.
·
ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ
·
ΑΡΘΡΙΤΙΔΕΣ
Τουλάχιστον 45 κουτιά
φάρμακα καταναλώνει το χρόνο κάθε Έλληνας
και Ελληνίδα!!
Το 40% των ηλικιωμένων λαμβάνει 5 ή περισσότερα
φάρμακα την ημέρα!!
ΤΑ
ΠΙΟ ΣΥΧΝΑ ΧΟΡΗΓΟΥΜΕΝΑ ΦΑΡΜΑΚΑ
·
Αντιυπερτασικά
·
Υπολιπιδαιμικά
·
Αντιδιαβητικά
·
Φάρμακα θυρεοειδούς
·
Αντιθρομβωτικά
·
Αντικαταθλιπτικά
·
Αγχολυτικά
Ένας στους 4 ενήλικες λαμβάνει αντιυπερτασικά
φάρμακα με το ποσοστό των γυναικών να υπερτερεί των ανδρών.
Ένας στους 5 ενήλικες λαμβάνει φάρμακα για μείωση
των επιπέδων χοληστερόλης, χωρίς να υπάρχει διαφοροποίηση μεταξύ των 2 φύλων.
Ένας στους 10 λαμβάνει φάρμακα για τον σακχαρώδη
διαβήτη χωρίς να υπάρχει διαφοροποίηση μεταξύ των 2 φύλων.
Το 5% των ενηλίκων λαμβάνει αντικαταθλιπτικά και
αγχολυτικά με το ποσοστό των γυναικών να είναι 3πλάσιο αυτού των ανδρών.
Ένας ηλικιωμένος ανησυχεί για την καλή λειτουργία
της καρδιάς του και της μνήμης του όπως και για την καλύτερη πέψη της τροφής
του...
αλλά κανείς δεν του τονίζει τις
αλληλεπιδράσεις των φαρμάκων!!
Με τη λήψη δύο ή περισσότερων φαρμάκων υπάρχει
κίνδυνος το ένα φάρμακο να μειώσει τη δράση του δεύτερου και να μη γίνει
θεραπεία.
Από την άλλη πλευρά με τη λήψη πολλών φαρμάκων
αυξάνονται οι παρενέργειες.
Η πολυφαρμακία οδηγεί:
Στην
εμφάνιση ανεπιθύμητων ενεργειών με επίπτωση στην κατάσταση υγείας των ασθενών
με συνεπακόλουθο την αυξημένη νοσηρότητα και θνητότητα. Όσο αυξάνεται ο αριθμός
των φαρμάκων αυξάνεται και ο κίνδυνος ανεπιθύμητων αντιδράσεων (Rosemary D. Laird, MD).
Μέχρι
και το 33% των εισαγωγών σε γηριατρικές κλινικές μπορούν να αποδοθούν σε
φαρμακευτικά αίτια.
Σε
μειωμένη συμμόρφωση προς τις οδηγίες χρήσης των φαρμάκων με αποτέλεσμα την
θεραπευτική αποτυχία.
Σε
άμεσες και έμμεσες οικονομικές συνέπειες λόγω των πιο πάνω.
Μέτρα ελέγχου της λήψης φαρμάκων.
·
Ο ασθενής οφείλει να γνωρίζει το είδος
καθώς και την δοσολογία των φαρμάκων που λαμβάνει.
·
Να έχει μια γραπτή λίστα με τα φάρμακα που
λαμβάνει (ακόμα και τα φυτικά σκευάσματα).
·
Να τηρεί την φαρμακευτική αγωγή σύμφωνα με
τις ιατρικές οδηγίες (συμμόρφωση ασθενούς)
·
Να ενημερώνει τον προσωπικό γιατρό του, όταν επισκέπτεται
γιατρούς άλλων ειδικοτήτων και για τη θεραπεία που αυτοί συνέστησαν.
·
Να ενημερώνει τον προσωπικό ιατρό του, σε περίπτωση
εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών
·
Να επισκέπτεται, αν είναι δυνατόν, μόνο ένα φαρμακείο, ώστε να μπορεί ο
φαρμακοποιός να γνωρίζει τον ασθενή και να τον ενημερώνει για τυχόν λάθη που
γίνονται στη θεραπεία του.
Βασίλης Τσούτσος, MD, MSc Δημόσιας Υγείας
Ειδικός Πνευμονολόγος - Φυματιολόγος
